W 2016 r. doszło do zniszczenia bezpośredniego otoczenia cennego historycznej obiektu – gródka stożkowatego/wieży rycerskiej w Lubrzy (woj. lubuskie). Podjęte natychmiast po tym niefortunnym zdarzeniu działania interwencyjne doprowadziły do zadokumentowania stanu zachowania wieży i pozyskania licznych, przemieszczonych z pierwotnego kontekstu, artefaktów z późnego średniowiecza. Niniejsza książka zawiera pełny opis i rekonstrukcję historii obiektu typu motte i kultury materialnej związanej z jej funkcjonowaniem. Od początku redaktorowi tego opracowania przyświecał zamiar ukazania tragicznych dziejów wieży przez pryzmat codziennej aktywności jej dawnych mieszkańców – Braudelowskich struktur codzienności. To zamierzenie udało się z powodzeniem zrealizować i w efekcie czytelnik dostaje do rąk wielowątkową opowieść o sferze materialnej, duchowej, statusie i kontaktach, wreszcie prozaicznej codzienności funkcjonowania obiektu na przestrzeni wieków. Uwzględniono kontekst historyczny (J. Karczewska), architektoniczny (A. Legendziewicz), geoinformacyjny (G. Kiarszys), różne aspekty poszczególnych kategorii znalezisk (H. Augustyniak, S. Kałagate, A. Michalak, A. Janowski, T. Szczurek, D. Makowiecki, M. Makowiecka, P. Stachowiak), a także wątek technologii rzemiosła kowalskiego (M. Biborski et al., J. Hošek). Nie mniej ważna jest analiza uwarunkowań prawnych zniszczenia zabytku i jej bezkarności (M. Kosowicz). W efekcie dostajemy do rąk niezwykle frapujący obraz codziennego życia wyższych sfer społecznych w średniowieczu na pograniczu Śląska, Wielkopolski i Brandenburgii, sprowokowany wprawdzie gwałtem na dziedzictwie, ale udowadniającym mimo to, jak wielkim potencjałem dysponuje współczesna archeologia w zakresie „czytania przeszłości” ze skrawków, które ma do dyspozycji.

Obszerna, wieloautorska monografia to wspólna edycja Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego i Wydawnictwa Profil-Archeo, wyczekiwana przez wielu miłośników i badaczy średniowiecza. Dzieło stanowi pokłosie kilkuletniego programu opracowania archiwalnych materiałów archeologicznych z grodziska w Sąsiadce w woj. lubelskim, pozyskanych podczas prac wykopaliskowych Zofii Wartołowskiej i Włodzimierza Antoniewicza w latach 1936-39 i 1945-57. Opracowanie źródeł i wydanie monografii sfinansowano przede wszystkim ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach priorytetu 5. (Ochrona zabytków archeologicznych), koordynowanego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Projekt przewidywał opracowanie jedynie części zabytków z niezwykle bogatej kolekcji sąsiadeckiej – pochodzących z podgrodzia; Grodzisko w Sąsiadce jest utożsamiane z Sutiejskiem, jednym z Grodów Czerwieńskich, wymienianych w latopisach ruskich. Zdaniem autorów monografii, potwierdza to zarówno chronologia materiałów archeologicznych, jak i znaleziska sfragistyczne (ołowiane pieczęcie księcia ruskiego Dawida Igorewicza). W świetle prezentowanego opracowania, rola grodu w Sutiejsku wydaje się istotna nie tylko z punktu widzenia militarnego (strategiczne położenie w obrębie pogranicza polsko-ruskiego, na styku rodzących się monarchii Piastów i Rurykowiczów), ale jako miejsca, w którym mieszały się dwie wielkie tradycje i kultury wczesnego średniowiecza – zachodnia i bizantyńska.
Dzieło składa się z trzech zasadniczych części (zagadnienia ogólne, analizy poszczególnych kategorii znalezisk wraz z uwagami na temat gospodarki i zajęć mieszkańców grodu oraz tablice wraz z katalogami tabelarycznymi). Spośród licznych kategorii źródeł wyróżnia się bogata kolekcja militariów, opracowana przez Piotra N. Kotowicza. Liczne są też serie przęślików glinianych i kamiennych (Isabella Żołędziowska, Dominik Chudzik). Do ciekawych wniosków prowadzi np. analiza szczątków ryb (Mirosława Zabilska-Kunek). Autorką tekstów o charakterze syntetyzującym jest Joanna Kalaga.
Sutiejsk. Gród pogranicza polsko-ruskiego w X-XIII w., red. Joanna Kalaga
61.90 zł
Obszerna, wieloautorska monografia to wspólna edycja Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego i Wydawnictwa Profil-Archeo, wyczekiwana przez wielu miłośników i badaczy średniowiecza. Dzieło stanowi pokłosie kilkuletniego programu opracowania archiwalnych materiałów archeologicznych z grodziska w Sąsiadce w woj. lubelskim, pozyskanych podczas prac wykopaliskowych Zofii Wartołowskiej i Włodzimierza Antoniewicza w latach 1936-39 i 1945-57. Opracowanie źródeł i wydanie monografii sfinansowano przede wszystkim ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach priorytetu 5. (Ochrona zabytków archeologicznych), koordynowanego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Projekt przewidywał opracowanie jedynie części zabytków z niezwykle bogatej kolekcji sąsiadeckiej – pochodzących z podgrodzia; Grodzisko w Sąsiadce jest utożsamiane z Sutiejskiem, jednym z Grodów Czerwieńskich, wymienianych w latopisach ruskich. Zdaniem autorów monografii, potwierdza to zarówno chronologia materiałów archeologicznych, jak i znaleziska sfragistyczne (ołowiane pieczęcie księcia ruskiego Dawida Igorewicza). W świetle prezentowanego opracowania, rola grodu w Sutiejsku wydaje się istotna nie tylko z punktu widzenia militarnego (strategiczne położenie w obrębie pogranicza polsko-ruskiego, na styku rodzących się monarchii Piastów i Rurykowiczów), ale jako miejsca, w którym mieszały się dwie wielkie tradycje i kultury wczesnego średniowiecza – zachodnia i bizantyńska.
Dzieło składa się z trzech zasadniczych części (zagadnienia ogólne, analizy poszczególnych kategorii znalezisk wraz z uwagami na temat gospodarki i zajęć mieszkańców grodu oraz tablice wraz z katalogami tabelarycznymi). Spośród licznych kategorii źródeł wyróżnia się bogata kolekcja militariów, opracowana przez Piotra N. Kotowicza. Liczne są też serie przęślików glinianych i kamiennych (Isabella Żołędziowska, Dominik Chudzik). Do ciekawych wniosków prowadzi np. analiza szczątków ryb (Mirosława Zabilska-Kunek). Autorką tekstów o charakterze syntetyzującym jest Joanna Kalaga.