Tom 8 serii ODA to zredagowane przez Joannę Pyzel monograficzne opracowanie neolitycznych faz zasiedlenia stanowiska w Ludwinowie 7 na Kujawach. Publikacja, pod wieloma względami nowatorska i przełomowa, jest szczególnie ważna ze względu na fakt, iż przedstawia rezultaty projektu scalenia wyników badań dwóch ekspedycji prowadzących (w różnych warunkach) wykopaliska ratownicze na jednym stanowisku. Wyniki prezentowane w kolejnych rozdziałach przekonują, że projekt ten należy uznać za udany i godny naśladowania!
Monografia stanowi cenne źródło do badań nad strukturą zabudowy i dynamiką rozwoju osiedli wczesnorolniczych (rozdz. 2). Szczegółowe analizy form domostw (we wczesnej fazie głównie długich domów), ceramiki, materiałów krzemiennych i kamiennych przeprowadzono z uwzględnieniem podziału na fazy osadnicze: kultury ceramiki wstęgowej (KCWR) – kilka faz, kultur postwstęgowych (KPCW), kultury amfor kulistych (KAK) i kultury ceramiki sznurowej (KCS) (rozdz. 2-6). Ludwinowo 7 dostarczyło jednak przede wszystkim niespotykanie drobiazgowej ewidencji początków mleczarstwa w Europie, m.in. dzięki najliczniejszej serii analiz pozostałości lipidów na ceramice jaką wykonano dla pojedynczego stanowiska archeologicznego. Strategie gospodarcze podejmowane w VI tysiącleciu p.n.e. przez pierwszych rolników w tej części Europy pomogły naświetlić nie tylko analizy tłuszczów zachowanych na ceramice (rozdz. 9), ale również drobiazgowe studia archeozoologiczne (rozdz. 7.1-7.2), w tym oparte na analizach izotopowych zębów bydlęcych (rozdz. 7.3) czy analizy archeobotaniczne (rozdz. 10). Chronologia stanowiska została rozpracowana dzięki połączeniu statystycznych metod analizy zdobnictwa ceramiki oraz metody radiowęglowej. Całość tworzy opracowanie, które na lata pozostanie kamieniem milowych w badaniach początków gospodarki rolniczej w Europie.
